Sau gần 7 năm (năm 2017) thực hiện nhiệm vụ gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) và triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư, Nghị quyết số 52/NQ-CP ngày 22/4/2024 của Chính phủ, các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU và qua 4 đợt thanh tra của EC đến nay tình hình chống khai thác IUU của nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực. Cụ thể, tính đến thời điểm hiện tại, cả nước có 85.987 chiếc tàu, trong đó tàu đã được đăng ký là 70.935 chiếc, đã công bố hạn ngạch giấy phép tại vùng khơi giai đoạn 2024 - 2029 là 29.552 giấy phép. Số lượng tàu cá từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt 98,5%. Một số cảng cá tại các địa phương như: Khánh Hòa, Bình Định, Kiên Giang, Tiền Giang… đã tổ chức triển khai thực hiện tương đối tốt công tác theo dõi, kiểm soát hoạt động tàu cá tại cảng. Công tác theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá, ra vào cảng, xuất nhập bến tại một số địa phương đã thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo quy định. 

Bên cạnh kết quả đạt được, thì tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ngày càng tinh vi bằng nhiều thủ đoạn, sử dụng tàu cá có chiều dài dưới 15m không lắp thiết bị VMS; cố tình ngắt VMS khi hoạt động gần khu vực vùng biển giáp ranh; hoặc cố tình gửi, vận chuyển thiết bị VMS trên tàu cá khác…

Đại biểu đã thông tin các kết quả xử lý tàu cá địa phương vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; kết quả ngăn chặn, xử lý tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Tồn tại, hạn chế đối với phát hiện của Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4 tại địa phương, xử lý các vi phạm liên quan đến mất kết nối tại địa phương; xử lý cảng cá, xí nghiệp cơ khí tàu thuyền liên quan đến hợp thức hóa hồ sơ lô hàng xuất khẩu. Công tác quản lý tàu cá ra vào cảng; kết quả quản lý tàu cá tại các địa phương. Các quy định pháp luật trong khởi tố, truy tố, xét xử các vụ việc liên quan đến tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp vùng biển nước ngoài…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương khẩn trương hoàn thành công tác quản lý đội tàu, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, xử lý dứt điểm tàu cá “03 không”; điều tra, xử phạt nghiêm các vụ việc vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị giám sát hành trình trái phép, được phát hiện từ đầu năm 2023 đến nay. Kiểm soát tàu chặt chẽ ngay từ trong bờ, kiên quyết xử lý nghiêm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân, lực lượng chức năng có liên quan không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao trong thi hành công vụ, dung túng, tiếp tay cho hành vi khai thác IUU, để tàu cá vi phạm khai thác IUU ra vào cảng, xuất nhập bến tham gia hoạt động khai thác thủy sản. Yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương có liên quan chuẩn bị chương trình, kế hoạch, nội dung làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 5; chuẩn bị các phương án đảm bảo tốt nhất, không để bị động, bất ngờ ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của cả nước./.

THÚY LIỄU